Rekomendacje międzynarodowe dotyczące doskonalenia jakości w statystyce publicznej | Biuletyn Informacji Publicznej GUS | GUS - Portal Informacyjny

W  polityce jakości statystyki publicznej wykorzystuje się rekomendacje oparte na standardach międzynarodowych oraz standardach jakości  Europejskiego Systemu Statystycznego, tj. Fundamentalnych Zasadach Statystyki Oficjalnej, Deklaracji Jakości Europejskiego Systemu  Statystycznego, Zaleceniach Grupy Kierującej Jakością LEG, Europejskim Kodeksie Praktyk Statystycznych i Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie  statystyki europejskiej.

Fundamentalne Zasady Statystyki Oficjalnej zostały sformułowane na podstawie Rezolucji EKG ONZ Nr E/1992/32 z dnia 15 kwietnia 1992 r., przyjętej w 1994 roku przez Komisję Statystyczną ONZ. Zweryfikowana preambuła do Zasad została przyjęta przez Komisję Statystyczną ONZ na 44 sesji w 2013 r.

Europejski System Statystyczny (ESS) jest tworzony przez wspólnotowy organ statystyczny (Eurostat) oraz krajowe urzędy statystyczne i inne organy odpowiedzialne w każdym państwie członkowskim za opracowywanie, tworzenie i rozpowszechnianie statystyk europejskich.

Deklaracja Jakości Europejskiego Systemu Statystycznego, przyjęta na 42 spotkaniu Komitetu ds. Programu Statystycznego we wrześniu 2001 r.,  zawiera misję i wizję Europejskiego Systemu Statystycznego oraz  zasady niezbędne do ich realizacji, tj. uwzględnianie potrzeb użytkowników, stałe ulepszenia, zobowiązania dotyczące jakości, dostęp do informacji, partnerstwo w ramach Europejskiego Systemu Statystycznego i poza nim, uwzględnienie potrzeb dostawców danych, zobowiązanie do przewodzenia, systematyczne zarządzanie jakością, efektywne i skuteczne procesy, zadowolenie i stałe doskonalenie personelu. W związku z nowelizacją Europejskiego Kodeksu Praktyk Statystycznych z dnia 28.09.2011 r. Deklaracja Jakości Europejskiego Systemu Statystycznego stała się jego częścią.

Zalecenia Grupy Wiodących Ekspertów ds. Jakości LEG przyjęte na 42 spotkaniu Komitetu ds. Programu  Statystycznego we wrześniu  2001,  zawierają  21 zasad  składających się na  kompleksowe podejście do  zagadnienia  jakości w Europejskim Systemie Statystycznym.

Europejski Kodeks Praktyk Statystycznych (EKPS) został przyjęty przez Komitet ds. Programu Statystycznego 24 lutego 2005 r. i wprowadzony Komunikatem Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niezależności, wiarygodności i odpowiedzialności krajowych i wspólnotowych organów statystycznych  w dniu 25 maja 2005 r. EKPS został   znowelizowany przez Komitet ds. Europejskiego Systemu Statystycznego (ESSC)  w 2011 r.  i 2017 r.  Obecnie  obowiązująca wersja Kodeksu została zatwierdzona przez ESSC w dniu 16 listopada 2017 r. Zmieniony  Kodeks zawiera 16 zasad dotyczących środowiska instytucjonalnego, procesów statystycznych oraz wyników badań statystycznych. Mają one na celu zapewnienie, że statystyki tworzone w ramach Europejskiego Systemu Statystycznego (ESS)   są   wysokiej  jakości   z zachowaniem niezależności zawodowej, bezstronności  i obiektywizmu.

Rozwinięcie i uszczegółowienie wybranych zasad EKPS zawarte jest w opracowaniu „Quality Assurance Framework of the European Statistical System”. Jest to dokument, który wspomaga wdrażanie EKPS oraz zawiera dodatkowe wymagania i wytyczne dotyczące działań, metod i narzędzi, zarówno na poziomie instytucji  jak i produktu/badania  statystycznego.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej  ustanawia m.in. ramy prawne w zakresie opracowywania, tworzenia i rozpowszechniania statystyki europejskiej (nowelizacja  w maju 2015 r. - link do nowelizacji), definiuje ESS, kryteria jakości oraz zasady i środki w celu zapewnienia poufności danych.

Więcej informacji jest dostępnych na stronie Eurostatu http://ec.europa.eu/eurostat/web/quality oraz w opracowaniu "Podstawowe  standardy  jakości w statystyce  publicznej".